Hypotheek en scheiden
16 november 2020 
2 min. leestijd

Hypotheek en scheiden

Bij de verdeling van de gezamenlijke bezittingen speelt de woning een grote rol.
De hypotheek verdient bij het scheiden de nodige aandacht.
Uit onderzoek van de belastingdienst blijkt dat bij een scheiding bijna 50% van de aangiftes met betrekking tot de eigen woning onjuist zijn.
Dit bevestigt de complexiteit van dit onderwerp.
In dit artikel ga ik in op de hypotheek ten tijde van het scheidingsproces.

Hypotheek tijdens scheiding

De problemen ontstaan wanneer één van beiden de woning verlaat.
Daarbij verdient met name de hypotheekrenteaftrek aandacht.
Veelal wordt namelijk de afspraak gemaakt van één van beiden de volledige hypotheeklast gaat voldoen.
Ik ga er daarbij vanuit dat beide partners 50% eigenaar zijn van de woning, wat in de praktijk veruit het meeste voorkomt.
Om in aanmerking te komen voor hypotheekrenteaftrek is het van belang dat een woning ook een eigen woning is volgens de belastingdienst. 

Hiervoor moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

  1. Je moet in de woning wonen.
  2. Je moet (economisch) eigendom hebben
  3. De lasten moeten op jou drukken
  4. De waardeverandering moet je grotendeels aangaan (50% of meer).

Bij het verlaten van de woning voldoe je niet meer aan voorwaarde 1.
Hiervoor is een speciale regeling in het leven geroepen: de scheidingsregeling.
Deze fiscale regeling zorgt ervoor dat jij nog 24 maanden mag doen ‘alsof’ je aan voorwaarde 1 voldoet. Wil je echter in aanmerking komen voor hypotheekrenteaftrek, dan moet je ook aan voorwaarde 3 voldoen: je moet de lasten daadwerkelijk betalen.

Partneralimentatie in natura

Jij stelt als vertrekkende partner een deel van de woning ter beschikking aan jouw ex-partner.
Dit levert jou een fiscaal voordeel op.
Jij mag jouw aandeel in het eigenwoningforfait (50%) aftrekken als betaalde partneralimentatie.
Jouw ex-partner moet over dit gedeelde inkomstenbelasting betalen.

Hypotheek

Een situatie die zich in de praktijk vaak voordoet is dat één van beiden de volledige hypotheeklast voor zijn/haar rekening neemt. In de verdere uitwerking ga ik er vanuit dat jij dit als vertrekkende partner doet.

Hypotheekrente als partneralimentatie

Het deel dat jij betaalt voor jouw ex-partner is niet aftrekbaar als hypotheekrente.
Jij bent maar 50% eigenaar van de woning en geniet ook maar 50% hypotheekrenteaftrek.
Het deel dat jij ten gunste van jouw ex-partner voldoet kan gezien worden als het verstrekken van een onderhoudsvoorziening (partneralimentatie).
Dit deel mag jij dan aftrekken als partneralimentatie.
Belangrijk daarbij is dat deze aftrek alleen mag worden genoten als dit vastligt in een overeenkomst tussen jou en je ex-partner. Bijvoorbeeld het (echt)scheidingsconvenant.
Daarnaast is het van groot belang dat jullie kunnen onderbouwen dat er een recht is op partneralimentatie ten gunste van jouw ex-partner.

Hoe leg je dit nu vast?

In het (echt)scheidingsconvenant leg je vast dat jullie allebei 50% van de hypotheekrente zelf voldoen.
Vervolgens leg je vast dat jij 50% van de hypotheekrente voldoet namens jouw ex-partner in de vorm van partneralimentatie.
Hiermee geniet jij 100% van het fiscale voordeel, waar jij ook 100% van de rente voldoet. Jouw ex-partner geniet geen fiscaal voordeel, maar heeft ook de lasten niet.

Let op: deze afspraak werkt slechts voor een periode van 24 maanden, de duur van de scheidingsregeling.
Na deze periode dienen jullie de afspraken te herzien.
Indien de situatie omgedraaid is, de achterblijvende partner betaalt alle lasten, is bovenstaande uitwerking ook mogelijk.

Het alternatief: de woonvergoeding 

Ik schreef eerder dat voor bovenstaande oplossing onderbouwd moet kunnen worden dat de niet-betalende partner recht heeft op partneralimentatie.
In veel gevallen gaat dit niet op. Bijvoorbeeld bij redelijke gelijke inkomens.
In dit geval kan de woonvergoeding een oplossing bieden.
In deze situatie leggen jullie nog steeds in het convenant vast dat beiden 50% van de hypotheekrente betalen.
Je komt nu overeen dat de ex-partner jou een vergoeding betaalt voor het exclusieve gebruik van jouw deel van de woning.
Deze vergoeding kan je aan laten sluiten bij het fiscale voordeel dat hij/zij heeft als gevolg van de hypotheekrenteaftrek.

Conclusie

Zoals je hebt kunnen lezen is de hypotheek bij scheiden een complexe aangelegenheid.
Uitsluitend met heldere afspraken die goed zijn vastgelegd blijven jullie genieten van 100% hypotheekrenteaftrek.
Helaas gaat dit in de praktijk vaak mis.
Wees hierop bedacht en schakel op tijd expertise in.

Ik ben bereikbaar via 06-15 10 91 72 of berry@vanzuidammediation.nl

Over de schrijver
Berry heeft een achtergrond als financieel planner en zich van daaruit verdiept in de begeleiding bij scheiding. In 2017 werd hij verkozen tot financieel planner van het jaar. Als MfN familie-mediator en Geregistreerd EchtscheidingsAdviseur (RES) beschikt hij over een brede inhoudelijke kennis en jarenlange ervaring binnen de scheidingsbegeleiding.Daarnaast is hij als docent verbonden aan het kenniscentrum van De Scheidingsdeskundige en Educatie Online. Hij verzorgt daarbij opleidingsdagen voor advocaten, mediators en financieel professionals die betrokken worden bij het scheidingproces. Hiermee hoopt hij een bijdrage te kunnen leveren aan de kwaliteit van de scheidingsbegeleiding in Nederland.
Reactie plaatsen